Limburgse leerlingen op de basisschool ten tijde van corona

Deel 4 – Spelling

Vooraf

In het voorjaar van 2020 waren basisscholen als gevolg van de coronacrisis een tijd gesloten en moesten leerlingen thuis hun schoolwerk doen en kregen ze online les. Een belangrijke vraag is in hoeverre dat invloed heeft gehad op hun leerprestaties. Samen met de Limburgse basisscholen willen we hier, met behulp van de OnderwijsMonitor Limburg (OML), zicht op krijgen. De resultaten van dit onderzoek worden gepresenteerd in een reeks factsheets. Deze zijn te vinden op educatieveagendalimburg.nl .  

In dit factsheet gaan we in op de resultaten voor spelling. De factsheet is hier als pdf te downloaden.

Resultaten voor spelling in het kort

• De afname van de toets voor spelling is in mei en juni 2020 met 65,2% gedaald ten opzichte van 2019.
• De toets wordt in 2020 gemiddeld 2,3 weken later afgenomen dan in 2019.
• Voor groep 3 t/m 7 is het effect van de lockdown op rekenen geschat. In alle groepen is er in 2020 een significante daling van de toetsresultaten voor spelling in vergelijking met 2019.
• In groep 3 is er sprake van zeer een forse daling van de toetsscore. De afname is 35%. In groep 4, 5 en 7 is de daling 13-15%. In groep 6 is de daling het laagst met 5%.
• In groep 5 is de daling van de toetsscores groter voor leerlingen met een lage toetsscore in het voorgaande jaar dan voor leerlingen met een hoge score. In de overige groepen zijn er geen significante verschillen tussen deze leerlingen.

Hoeveel is getoetst?

Tabel 1 laat per groep zien welk deel van de leerlingen in 2019 en 2020 in mei of juni een toets maakte voor spelling. In groep 1 en 2 worden vrijwel geen spellingtoetsen afgenomen. In groep 3 t/m 7 werd in 2019 wel bij een groot deel van de leerlingen een spellingtoets afgenomen in mei of juni. Het percentage varieert tussen 86 en 91%. In groep 8 worden spellingtoetsen veel minder afgenomen in mei en juni. In 2019 werd slechts 5% van de leerlingen in deze maanden op spelling getoetst.

In 2020 daalt de afname van de spelling-toets in mei en juni naar zo’n 30% voor de groepen 3 t/m 6. In groep 8 wordt bij 1% van de leerlingen een spellingtoets afgenomen. In totaal daalt de afname van 61,9 naar 21,7 en neemt de afname van spellingtoetsen in 2020 met 65,2% af.

Tabel 1: percentage leerlingen dat per groep de spelling-toets deed

Figuur 1 laat zien wanneer in 2019 en 2020 de spelling-toetsen zijn afgenomen. In 2019 lag de piek in afnames in de weken 21-23. In 2020 schuift deze piek naar week 25. Gemiddeld genomen wordt de toets 2.3 weken later afgenomen.

Figuur 1: week waarin de spelling-toets is afgenomen

Effect van de Lockdown

Voor de groepen 3 t/m 7 is net als bij de analyses voor technisch lezen en rekenen een voorspelling gemaakt voor de toetsscores van leerlingen op basis van hun resultaten op de score op de spelling-toets aan het einde van het voorgaande jaar. Omdat leerlingen in groep 3 in groep 2 geen spellingstoets hebben gemaakt is voor deze groep de taal voor kleuters toets gebruikt. Een uitgebreide beschrijving van de methode is te vinden in deze tweede factsheet. Er zijn twee versies van de toets voor rekenen in gebruik, de 2012- en de 3.0-versie. Omdat de meeste scholen de 3.0-versie gebruiken zijn de analyses op de data van deze toets gebaseerd.

Tabel 2 geeft een overzicht van de resultaten. De daling van de toetsscores is in alle groepen significant. Vooral in groep 3 is er sprake van een forse daling. Deze is 35% van een standaarddeviatie. In groep 4 t/m 7 is de daling een stuk lager. In groep 4, 5 en 7 gaat het om zo’n 13-15% van een standaarddeviatie. In groep 6 is het effect zelfs maar 5% van de standaarddeviatie.

Als op de eindtoets basisonderwijs, zoals bij spelling in groep 3, alle leerlingen 35,2% van een standaarddeviatie lager zouden scoren dan zouden, als de eindtoets het uitgangspunt is voor de plaatsing van leerlingen, 9,7% minder leerlingen naar het vwo gaan en 13,8% meer leerlingen naar het vmbo.

Groep 5 is de enige groep waarin er een significant verschil is tussen Hoog- en laagscorende leerlingen. Bij leerlingen die in het voorgaande jaar een minder hoge score haalden voor spelling is de daling na de lockdown groter dan bij de hoger scorende leerlingen.

Tabel 2: Effect van lockdown op toetsscores spelling voor groep 3 tot en met 7

Figuur 3: Fractie van de leerlingen die zijn getoetst voor spelling-toets per deciel op basis van de toetsscore in het voorgaande jaar

Colofon

Dit onderzoek is uitgevoerd door Olga Meshcheriakova, Lex Borghans, Raoul Haenbeukers en Trudie Schils. Voor informatie kunt u terecht bij Lex Borghans: lex.borghans@maastrichtuniversity.nl.

Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van data uit de OnderwijsMonitor Limburg. Deze is onderdeel van de Educatieve Agenda Limburg, een samenwerking tussen Universiteit Maastricht, Open Universiteit, Zuyd Hogeschool, Fontys Hogeschool, de Limburgse mbo-instellingen, schoolbesturen in het primair en voortgezet onderwijs, en de Provincie Limburg.

Voor de OnderwijsMonitor Limburg verzamelen we elk jaar de toetsgegevens van Limburgse leerlingen op de basisschool. Dit jaar hebben we dit vroeger gedaan dan normaal  om tijdig analyses te kunnen verrichten. Wij willen hierbij alle deelnemende scholen bedanken dat ze mee hebben gewerkt om nog voor de zomervakantie de gegevens aan te leveren. Op deze manier krijgen we inzicht in wat er nodig is om de juiste ondersteuning op te zetten in de komende maanden.

Deel 1 – Inleiding

Deel 2 – Technisch lezen

Deel 3 – Rekenen

© November 2020. Universiteit Maastricht, School of Business and Economics, Department of Macro International and Labour Economics (MILE). Niets uit deze uitgave mag op enige manier worden verveelvoudigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteurs.