| 12 October 2022
Sinds 2018 voert de Provincie Limburg de Sociale Agenda Limburg 2025 (SAL 2025) uit. Vanuit de Academische Werkplaats Publieke Gezondheid wordt samen met de vakgroep Health Services Research onderzoek gedaan naar de staat van gezondheidsachterstanden in Limburg. Is er sprake van een trendbreuk waarbij de sociale overerving van ongezondheid wordt doorbroken? Voor dit onderzoek worden ook gegevens uit de OnderwijsMonitor Limburg gebruikt. Uit de meest recente cijfers blijkt dat de achterstanden in ieder geval niet erger zijn geworden, maar de trend is nog niet gebroken.
Enkele positieve ontwikkelingen in de periode 2012-2020
Bij meer zwangerschappen start de zwangerschapsbegeleiding vóór 10 weken zwangerschap, er zijn iets minder vroeggeboorten en/of geboorten met een te laag geboortegewicht, minder jongeren komen in aanraking met alcohol en softdrugs, minder jongeren roken, de werkloosheid is gedaald, de aansluiting van opleiding naar werk is verbeterd voor mbo niveau 3 en 4 en hbo schoolverlaters, de ervaren gezondheid voor volwassenen en ouderen is verbeterd, minder (jong-)volwassenen roken en minder (jong-) volwassenen en ouderen zijn zware drinkers.
Enkele negatieve ontwikkelingen in de periode 2012-2020
Meer jongeren doen een beroep op jeugdzorg, de curatieve zorgkosten stijgen voor zowel jongeren, (jong-)volwassenen als ouderen, er zijn meer (jong-)volwassenen met overgewicht of obesitas, en er zijn meer eenzame (jong-)volwassenen. In Limburg is daarnaast het risico op een angststoornis of depressie gestegen en zijn er relatief meer (jong-)volwassenen en ouderen met onvoldoende zelfregie.
Leerlingen in de transitie van primair naar secundair onderwijs
De verbanden tussen ouders en hun kinderen die sociale overerving in stand houden, blijven zichtbaar op het gebied van onderwijs. Leerlingen van hoger opgeleide ouders (HBO of WO) krijgen nog steeds een hoger schooladvies in groep 8 en hebben een hoger schoolniveau in het voortgezet onderwijs. Kinderen van hoger opgeleide ouders stromen iets vaker door naar een hoger opleidingsniveau in vergelijking met het gegeven schooladvies en verwachten iets vaker het beoogde diploma in het voortgezet onderwijs te behalen. Hoger opgeleide ouders geven vaker aan dat ze hun kind kunnen helpen bij huiswerk. Daarnaast zijn hoger opgeleide leerlingen minder geneigd om in Limburg te blijven wonen en werken. De provincie Limburg staat in 2020 op de 5e plaats met relatief meeste voortijdig schoolverlaters; in 2016 stond Limburg op de 4e plaats. Een lichte verbetering dus ten opzichte van de andere provincies.
Meer weten? De volledige rapportages zijn te vinden via de volgende website:
https://www.maastrichtuniversity.nl/sociale-agenda-provincie-limburg